Loty BSP w pobliżu lotnisk aeroklubowych ATZ
W skrócie
W poniższym artykule przedstawię zasady lotu oraz sposoby zgłaszania lotu w strefach DRA-R ATZ, czyli najczęściej w pobliżu lotnisk aeroklubowych. Opiszę rodzaje stref ATZ, zasady lotów BSP w nich oraz kiedy musimy zgłaszać taki lot i w jaki sposób, a kiedy nie ma takiej potrzeby.
Strefy geograficzne.
Oprócz lotnisk cywilnych, gdzie ruch lotniczy jest kontrolowany (CTR) oraz lotnisk wojskowych (MCTR), są także strefy ruchu lotniskowego (ATZ – Aerodrome Traffic Zone), zarządzane najczęściej przez miejscowe aerokluby. Dla droniarzy zostały ustanowione trzy strefy geograficzne DRA-R, czyli lotów z ograniczeniami. Są to:
- DRA-RH, czyli strefa ruchu lotniska aeroklubowego w odległości powyżej 6 km od ogrodzenia lotniska. W DroneRadar (DR) strefa ta jest oznaczona jako DRA-RH/ATZ.
- DRA-RM, czyli strefa ruchu lotniska aeroklubowego w odległości między 1 km a 6 km od ogrodzenia. W DR strefa ta jest oznaczona jako DRA-RM/ATZ<6km.
- DRA-RL, czyli strefa ruchu lotniska aeroklubowego w odległości poniżej 1 km od ogrodzenia. W DR strefa ta jest oznaczona jako DRA-RL/ATZ<1km.
Strefy DRA-RH najczęściej mają kształt zbliżony do czworoboku lub okręgu. Strefy DRA-RM i DRA-RL mają kształt okręgu lub owalu.
Aktywność ATZ.
Strefy wokół lotnisk aeroklubowych są strefami aktywnymi czasowo, tylko wtedy, gdy działa lotnisko. W czasie braku aktywności przestrzeń wokół lotniska jest traktowana jako przestrzeń niekontrolowana i funkcjonuje na ogólnych zasadach. Przy braku aktywności wystarczy zatem zgłoszenie w DR i można lecieć, oczywiście w sytuacji, gdy nie ma innych ograniczeń w tej przestrzeni.
Jak rozpoznać czy strefa jest aktywna? Po pierwsze w DR otrzymamy zielone światło, a na mapie nieaktywna strefa jest oznaczona tylko linią przerywaną. Po naciśnięciu zielonego światła otrzymamy szczegółową informację o danym ATZ.
W aktywna strefie ATZ w DR pojawi się pomarańczowe (DRA-RH i DRA-RM) lub czerwone (DRA-RL) światło ostrzegające, że lot jest możliwy jedynie za zgodą zarządzającego lotniskiem poza konkretnymi wyjątkami.
WAŻNE: Jeśli latamy rano, warto sprawdzić, czy czasem w dniu dzisiejszym nie dojdzie do aktywacji strefy. Informacja o tym będzie się znajdować na dole opisu strefy w ramce zatytułowanej jako WEBCAT Activations, gdzie podane są godziny aktywności.
Kiedy nie musimy prosić o zgodę władze lotniska?
Polska Agencja Żeglugi Powietrznej (PANSA) określiła swoje wytyczne na temat wykonywania lotów w aktywnej strefie ATZ. Zgodnie z nimi, nie ma konieczności uzyskania zgody zarządzającego lotniskiem w przypadku, gdy:
- wykonujemy lot w strefie DRA-RH dronem o masie do 25 kg do wysokości 100 m AGL,
- wykonujemy lot w strefie DRA-RM dronem o masie do 900 g na do wysokości 30 m AGL.
Deklarując odpowiednią wysokość w DR uzyskamy “zielone światło” na lot.
W pozostałych przypadkach wymagana jest zgoda zarządzającego lotniskiem. Będą to zatem loty:
- w strefie DRA-RL,
- w strefie DRA-RM powyżej 30 m AGL oraz wszystkie loty dronami o masie powyżej 900 g.
- w strefie DRA-RH powyżej 100 m AGL.
Zarządzający strefą.
Jak wcześniej wspomniałem, zdecydowanie najczęściej ATZ dotyczy lotnisk aeroklubowych. Zarządzającym są zatem lokalne aerokluby. Są następujące wyjątki: niektóre mniejsze lotniska cywilne, jak np. lotnisko EPSY (Olsztyn-Mazury k. Szczytna) przechodzą wymiennie między CTR a ATZ. Tam zarządzającym pozostają władze lotniska i to z nimi trzeba się konsultować w sprawie wymaganej zgody.
WAŻNE: Jak szybko skontaktować się z zarządzającym? Kontakt telefoniczny dostępny jest w DR, w tym, że tylko w opisie strefy DRA-RH (patrz wcześniejsza ilustracja). W pozostałych strefach tego kontaktu brak niestety.
Pełne informację o zarządzających lotniskiem (telefony, maile, strony www, godziny działalności) znajdziemy w biuletynie AIS PANSA, w dziale AIP Polska – AIP VFR. Można także po prostu w wyszukiwarce wpisać frazę: “AIP XXXX” lub “VFR XXXX“, gdzie XXXX jest 4-literowym kodem ICAO danego lotniska. Kod lotniska podany jest na mapce na początku artykułu oraz w DR. Przykład “AIP EPKM” da nam dostęp do informacji o lotnisku Katowice Muchowiec:
Uzyskanie zgody na lot w aktywnej strefie ATZ.
Wiadomość zła: w Polsce nie ma jednego standardu wysyłania zgłoszenia chęci wykonania lotu dronem w pobliżu lotnisk ATZ.
Wiadomość dobra: większość aeroklubów nie wymaga formalności i zgłoszenia można dokonać telefonicznie.
W celu pozyskania informacji wysłałem zapytania do 15 aeroklubów aktywnych w ostatnim tygodniu. Na podstawie odpowiedzi proponuję następującą ścieżkę postępowania przy zgłoszeniu lotu.
- Na co najmniej 3 dni przed planowanym lotem należy zadzwonić pod numer wskazany na DR dla strefy DRA-RH. Należy uwzględnić godziny oraz dni tygodnia działania danego aeroklubu. Należy podać kiedy, gdzie (miejscowość), na jakiej wysokości i w jakich godzinach oraz cel naszego lotu. Tylko raz spotkałem się z koniecznością mailowego wysłania tych informacji na 3 dni przed. Jeśli nie będzie problemu, to zapewne zostaniemy poproszeni, żeby w dniu lotu skontaktować się ponownie (może to być podany nowy konkretna osoba.
- W dniu lotu wykonujemy telefon o zamiarze wykonania lotu BSP. Jeśli już wcześniej podawaliśmy informacje o lotu to przypominamy się. Jeśli wieża nie podała tych informacji to warto dopytać, jak ma wyglądać zakończenie lotu, tzn. czy wystarczy odznaczyć się w DR czy te konieczny będzie telefon.
- Check-in w DR i można lecieć. Procedura zakończenia lotu taka jak uzgodniono z zarządzającym ATZ.
Pierwszy krok jest zalecany, jeśli pierwszy raz wykonujemy lot w danym ATZ. Władze lotniska mogą żądać formy pisemnej (e-mail) lub nawet zgłoszenia lotu w systemie PANSA UTM i żeby wypełnić te formalności operator potrzebuje minimum 3 dni. W wielu miejscach jest duża szansa uzyskania pozwolenia bez wcześniejszych ustaleń. Jeśli jest to lot rekreacyjny to można sobie pozwolić na ryzyko negatywnej decyzji o pozwoleniu na lot, dla lotów komercyjnych warto mieć zabezpieczenie.
Nie tylko ATZ.
Pamiętaj jak zawsze, żeby dobrze sprawdzić strefy geograficzne, bo oprócz strefy DRA-R ATZ może występować jednocześnie bp. strefa DRA-R TR pod tym samym zarządem co ATZ. Wówczas zgoda będzie wymagana niezależnie od masy drona i jego wagi.
Często też mogą pojawić się strefy informacyjne o wzmożonej aktywności lotniczej DRA-I AREA. Tam trzeba mieć oczy z tyłu głowy, bo możemy znaleźć się np. w strefie zrzutu spadochroniarzy.
Bezpiecznych lotów.
About Author
