Loty w pobliżu wojskowego lotniska MCTR – aktualizacja od 19.12.2022 r.
W artykule Loty w pobliżu wojskowego lotniska MCTR – do 18.12.2022 r. przedstawiłem zasady lotów BSP w pobliżu wojskowych lotnisk, czyli MCTR. W dniu 24 listopada 2022 roku Szef Szefostwa Służby Ruchu Lotniczego Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w wytycznych nr 2 określił zasady wykonywania operacji z użyciem systemu bezzałogowego statku powietrznego w przestrzeniach wojskowych organów ATC. Nowe wytyczne weszły w życie 19 grudnia 2022 roku i tym samym utraciły moc wcześniejsze przepisy z 2018 roku. Zmian nie jest dużo, więc omówię jedynie nowości.
Nowości.
- Stosowanie wytycznych wojskowych nie zwalnia z zasad wskazanych w rozporządzeniu Wykonawczym Komisji UE 2019/947, czyli operacje w kategorii otwartej, szczególnej oraz certyfikowanej, kompetencje operatora i pilota, przepisy przejściowe.
- Wykonując telefon do ATC na co najmniej 15 min przed lotem pilot dotychczas podawał typu BSP (np. MR) oraz maksymalną masę startową drona, a obecnie podaje typ oraz kategorię operacji (np. otwarta, szczególna)
- Poprzednio wskazana była wysokość 150 m AGL (500 ft) jako wysokość maksymalna lotu. Powyżej tej wysokości konieczne było wypełnienie wniosku i zgoda Dowódcy jednostki Wojskowej (lotniska). Obecnie ten przepis zastąpiono, że wieża wojskowa (wojskowe ATC) odmówi zgody “w rejonach i na wysokościach, na których spodziewany jest inny ruch lotniczy”. Nie można teraz wnioskować do Dowódcy lotów o pozwolenie na lot w tych rejonach i na tych wysokościach.
- Zgłoszenie operacji BSP wypełnia pisemnie się na minimum 7 dni przed lotem w przypadku lotu w odległości do 2 km od lotniska, nad jednostkami wojskowymi oraz w pobliżu innych lotnisk.
- Brak rozróżnienia na operacje VLOS i BVLOS i osobnych procedur zgłaszania lotu. Loty BVLOS będą oczywiście mieścić się w kategorii szczególnej lub certyfikowanej. W związku z tym został usunięty zapis o konieczności utrzymywania zasięgu wzroku, zasięgu kontroli radiowej oraz przestrzegania instrukcji i warunków pogodowych, gdyż to określają przepisy ogólne w rozporządzeniu 2019/947
- Aplikację Droneradar należy używać zgodnie z jej instrukcją.
Zasady lotów w MCTR.
Przy pomnę z poprzedniego artykułu zasady lotów w pobliżu czynnych lotnisk wojskowych.
- W odległości większej lub równej 2 km od lotniska należy wykonać na co najmniej 15 min przed lotem Check-in w Droneradar, a następnie telefonicznie poinformować wieżę (ATC) o wykonaniu oznaczenia. A aplikacji oczywiście należy podać podać imię i nazwisko, nr telefonu, typ drona (np. multirotor – wielośmigłowiec) oraz kategorię wykonywanej operacji (np. kategoria otwarta), planowany czas misji oraz górną granicę wysokości. Kontroler poinformuje czy lot jest możliwy, czy nie (może także zmienić warunki lotu) oraz przypomni, że po zakończeniu lotu należy odznaczyć się w DR oraz ponownie powiadomić wieżę. Najczęściej decyzja jest pozytywna, chyba że panuje sytuacja nadzwyczajna.
- W przypadku braku możliwości wykonania oznaczenia w DR nalezy zadzwonić na wieżę. Wówczas należy określić swoją pozycję i podać te dane, które umieszcza się w aplikacji.
- Jeżeli planowany lot ma się odbyć w odległości mniejszej niż 2 km od lotniska lub będzie przebiegał nad jednostką wojskową, lub w pobliżu innego lotniska, to wówczas konieczne jest złożenie wypełnionego wniosku na co najmniej 7 dni przed planowaną operacją (wniosek wysyłamy na e-maila jednostki) w celu uzyskania zezwolenia; możliwe jest otrzymanie zezwolenia o charakterze tymczasowym i wydanym na czas do 6 miesięcy. Po otrzymaniu pozytywnie rozpatrzonego wniosk należy co najmniej 15 minut przed startem oznaczyć się w DR i wykonać telefon na wieżę. Pomimo zgody dowództwa, kontroler może nie dopuścić do lotu.
Uwaga. Próba uzyskania pozwolenia od ATC dla takiego lotu bez wcześniej złożonego wniosku oznacza odmowę wydania zgody.
- Każde zakończenie lotu, utratę kontroli oraz zdarzenie związane z lotem drona należy zgłosić telefonicznie do ATC lotniska wojskowego.
Gdzie dzwonić?
W DR najczęściej brak informacji o kontakcie na wieżę danego MCTR. Aby znaleźć zarządzającego lotniskiem, wystarczy wyszukać w internecie nazwę lotniska. Następnie odwiedzając stronę danej jednostki wojskowej, znajdujemy zakładkę na temat wykonywania lotów dronami (lub RPAS) i tam telefon na wieżę.
Przykład 1. Dla MCTR Łask wpisując w wyszukiwarce frazę “mctr łask” od razu znajdujemy stronę 32. Bazy Lotnictwa Taktycznego wraz stronę “LOTY DRONAMI W MCTR ŁASK”.
Bywa jednak, że na stronie jednostki wojskowej nie ma podanej informacji dla droniarzy. Co wówczas? Po postu sięgnąć do źródła, czyli do biuletynu PANSA AIP, gdzie podane są wszystkie informację z kontaktami do lotnisk. W pierwszej kolejności z mapy DR lub PANSA AUP musimy poznać 4-literowy kod lotniska zaczynającego się od EP. Następnie w wyszukiwarce szukamy frazy “AIP EPXX” lub wchodzimy na ten link prowadzący do PANSA AIP-MIL i wybieramy dane lotniski tam na karcie szukamy kontaktu do wieży.
Przykład 2. Chcąc polatać koło Malborka, z map dowiaduję się, że lotnisko to Królewo Malborskie i że znajduje się tam 22. Baza Lotnictwa Taktycznego, jednak na stronie bazy brak informacji i kontaktu do TWR. Z DR dowiaduje się, że lotnisko to nosi nazwę EPMB. Korzystając z AIP rozwijam zakładkę MIL-AP, następnie MIL EPMB i otwieram PDF z linku “MIL EPMB – MALBORK“. Tam w punkcie 8 pod nazwą MIL TWR mamy numer do wieży.
Co zgłosić kontrolerom wieży ATC?
Dzwoniąc na wieżę w celu zgłoszenia lotu w MCTR kontroler powinien widzieć nasze oznaczenie w aplikacji Droneradar oraz mieć dostęp do naszych danych w niej prowadzonych. Dzwoniąc, należy oczywiście poza przedstawieniem się, przekazać następujące informację:
- swoją lokalizację geograficzną, np. na wschód od miejscowości XXX
- planowaną wysokość lotu
- czas startu oraz trwania misji.
- kategorię prowadzonej obserwacji i typ drona
Bardzo często ze strony kontrolerów wojskowych padają następujące pytania:
- Jaki jest cel lotu?
- Jakie pilot ma uprawnienia?
Pod koniec rozmowy kontroler przypomni, że po wylądowaniu należy się odznaczyć w DR oraz ponownie wykonać telefon na wieżę.
Jak wypełnić wniosek?
Aktualny wzór wniosku znajduje się jako załącznik do nowych wytycznych z 2022 roku. Na stronie SSSRLSZRP wciąż w plikach do pobrania jest oprócz nowego także stare wytyczne oraz stary formularz w formacie DOC. Należy pamiętać, żeby korzystać tylko z tego z nowych wytycznych. Niektóre jednostki wojskowe mogą mieć przygotowany własny formularz z uzupełnioną nazwą jednostki. W formularzu wypełniamy:
- Nazwę jednostki wojskowej jako zarządzającego, imię i nazwisko zgłaszającego oraz datę zgłoszenia.
- Dane operatora (nazwa/imię i nazwisko, adres), miejsce realizacji, data i czas trwania operacji oraz ewentualny termin zapasowy.
- Lokalizacja lotu poprzez podanie współrzędnych geograficznych wierzchołków obszaru lotu; wysokość lotu (podać jednostkę, jeśli np. 120 m AGL); rodzaj drona lub dronów (MR/H/A/AS5) oraz kategorię operacji (otwarta, szczególna, certyfikowana).
- Krótki opis planowanego lotu i uzasadnienie.
- Tutaj uwaga, bo następna pozycja opisana jest jako Informacja o operatorze BSP, ale wygląda na to, że raczej chodzi dane pilota, tj. jego godność, telefon, e-mail, numery uprawnień i ubezpieczenia. W końcu operator nie musi mieć żadnych kwalifikacji, a ubezpieczanie jest dla pilota, bo to on ponosi odpowiedzialność za lot. Postaram się wyjaśnić tę kwestię.
- Załączniki, którymi mogą być dodatkowe mapy z zakresem lotu, inne uzyskane pozwolenia, kopie uprawnień, ubezpieczenia.